18 Ιαν Περιβάλλον και Ποίηση
της Ελένης Λάκη
Το 10ο επετειακό Πανθεσσαλικό φεστιβάλ ποίησης πραγματοποιήθηκε από τις 18 μέχρι 22 Ιουλίου στη Λάρισα, τον Βόλο, τα Τρίκαλα και την Καρδίτσα με τη συμμετοχή ποιητών/-τριών και από την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό. Το Φεστιβάλ διοργανώνεται από την ΑΜΚΕ Θράκα – με διευθυντή τον Θάνο Γώγο και αναπληρώτρια διευθύντρια την Marija Dejanovic – και την Αντιδημαρχία Πολιτισμού & Επιστημών του Δήμου Λαρισαίων, καθώς και με την υποστήριξη και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Φέτος η θεματική του Φεστιβάλ, γύρω από την οποία οι συμμετέχοντες/-ουσες άντλησαν έμπνευση, ήταν η φύση, μια από τις παραμέτρους της ποιητικής του Χρήστου Διαμαντή, δασκάλου, μουσικού και ποιητή της Θράκας, ο οποίος έφυγε από τη ζωή τον Δεκέμβριο του 2021. Μάλιστα, ολόκληρο το Φεστιβάλ έγινε στη μνήμη αυτού του αξιόλογου ανθρώπου και καλλιτέχνη.
Το αξιοσημείωτο του Πανθεσσαλικού Φεστιβάλ είναι αφενώς το βήμα που δίνει σε νέους ποιητές, ύστερα από την καθιέρωση του βραβείου Θράκα ήδη από το 2020, το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε ποιητές/-τριες να εκδώσουν την πρώτη ποιητική συλλογή τους και αφετέρου η δίοδος επικοινωνίας που δημιουργεί μεταξύ αξιόλογων καλλιτεχνών Ελλάδας και εξωτερικού. Φέτος συγκεκριμένα συμμετείχαν 70 Έλληνες και 12 Διεθνείς ποιητές.
Ύστερα από την ολοκλήρωσή του, διάφορες σκέψεις τριγυρίζουν στο μυαλό μου, όπως πως μπορεί άραγε η τέχνη να διαδραματίσει ένα ουσιώδη ρόλο για την αφύπνιση και συνεχή επαγρύπνηση των πολιτών σχετικά με ένα από τα βασικότερα κοινά που μας συνδέει, τη σχέση μας με τον δημόσιο χώρο. Πού τελειώνει η πολιτική και πού ξεκινάει η περιβαλλοντική συνείδηση, λοιπόν; Θα έλεγε κανείς με βεβαιότητα πως δεν μπορούν να διαχωριστούν η μία από την άλλη.
Μια αμελητέα πτυχή της ευσυνειδητότητάς μας, με την ιδιότητα του πολίτη, είναι το πόσο επενδύουμε στη σχέση μεταξύ ημών και του περιβάλλοντα χώρου μας. Και αυτό συμβαίνει διότι τείνουμε να εθελοτυφλούμε μπροστά στα διαφανή όρια της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας, στη μετάβαση από τη μια στην άλλη μέσω αλόγιστης ή καταχρηστικής συμπεριφοράς, μέσω της ισοπέδωσης εννοιών όπως δημόσιος χώρος, κοινόχρηστος χώρος, προστατευμένη περιοχή, όλα αυτά πάντοτε με γνώμονα την εγωκεντρική θεώρησή μας για τον κόσμο.
Υιοθετείται συνήθως μια κοντόφθαλμη τακτική, κατά την οποία όλα όσα διαδραματίζονται μακριά από την ίδια την υπόσταση των ανθρώπων και από τα στενά ή ευρύτερα όρια της ακίνητης περιουσίας τους, παύουν να απασχολούν και να επηρεάζουν τη δράση τους. Πως μπορεί επομένως να δοθεί ένα κίνητρο κινητοποίησης και δημιουργίας θετικών πρακτικών την ίδια στιγμή που η παγκόσμια κλιματική αλλαγή παίρνει σάρκα και οστά μπρος στα μάτια μας και οι μελετητές πλέον αποθαρρύνουν από το ενδεχόμενο μιας πιθανής ανάκαμψης ύστερα ακόμα και από μαζικές προσπάθειες από μεριάς των πολιτών (αλλαγή τρόπου ζωής, οικολογική συνείδηση);
Κάπου εκεί, στο μεταίχμιο της παραίτησης και της πίστης σε κάτι που φαντάζει σε ατομικό επίπεδο ακατόρθωτο, αναλαμβάνει η τέχνη το ρόλο της. Στην αρχή, οποιαδήποτε αλλαγή ορμώμενη απ’ αυτή φαντάζει ουτοπική. Η ποίηση είναι εκεί για να μας υπενθυμίσει από που προερχόμαστε, να μας βγάλει λίγο από το επίκεντρο που έχουμε θέσει τον εαυτό μας κάνοντας μας να σκεφτούμε όλες τις ζωές που ρισκάρουμε στο πέρασμα μας για τη δική μας επιβίωση. Όπως ένας πολίτης δεν μπορεί να ζει ανεπηρέαστος από τις αποφάσεις που λαμβάνονται για λόγο των πολιτών και να μένει αδρανής απέναντι σε αυτές που θα επηρεάσουν την ποιότητα ζωής του, έτσι αντίστοιχα δεν μπορεί να ζει αδιάφορος για τις αλλαγές που υφίστανται στο φυσικό περιβάλλον και τον καθιστούν ουσιαστικά θεατή στη συνεχή υποβάθμιση του τόπου του. Σε ένα τέτοιο κλίμα, βαθιάς συνειδητότητας, θλίψης και προβληματισμού συνευρεθήκαμε τη βδομάδα που εκτυλίχθηκε το φεστιβάλ και ανανεώσαμε το ραντεβού μας με μια αυξημένη θέληση αναθεώρησης, με ανάγκη μιας μεταστροφής, την ίδια ώρα που ενημερωνόμασταν από τους δέκτες μας για τα νέα μέτωπα πυρκαγιάς στη χώρα μας.
Κλείνοντας, παραθέτω ένα ποίημα του Χρήστου Διαμαντή από την ποιητική συλλογή «Απλότητα».
πράσινη ανάπτυξη
κάποια στιγμή σκέφτηκε
έχω γράψει πολλά τραγούδια
και ο κόσμος τα βρίσκει ωραία
και ένα-δυο (δεν μπορεί)
θα μείνουν στην καρδιά του απλού ανθρώπου
και θα τραγουδιούνται για πάντα
ειδικά αυτό το
πουλί θα γίνω και θα ’ρθώ πάλι κοντά σε σένα
εε τι στο καλό, αυτό θα έμενε
και ύστερα
το άκουσε από το βάθος μια ανεμογεννήτρια γελούσε (δυνατά)
Το φωτογραφικό υλικό ανήκει στον φωτογράφο Φώτη Νατσιούλη.
No Comments